بعضی آموزش‌ها به ظاهر ساده هستند اما اگر به آنها پرداخته نشود، اثرات مخرب بسیاری دارند. چه بسیار جوامعی که می‌توانند سرنوشت بهتری داشته باشند اما عدم آموزش و آگاهی آنها را، رو به انحطاط برده است. یکی از این آموزش‌های مهم، پرداختن به اصول ساده اما اثرگذار محیط‌زیستی است. کارهایی که شاید ناچیز به‌نظر برسند اما می‌توانند اثرات مهمی برای فرد و محیط اطرافش داشته باشند. در مدرسه رهیار با ایده‌های آسان اما اثرگذار کاری کردیم تا یک درست مهم زیست‌محیطی را با هم بیاموزیم.
از زباله تا مشکلات مهم
یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که جوامع شهرنشینی را تهدید می‌کند، حجم انبوه زباله‌هایی است که روزانه راهی زباله‌دان‌ها می‌شوند. زباله‌های شهری، کوهی از مشکلات هستند و شیرابه آنها دریاچه‌های مسموم زیادی را شکل داده که آب‌های زیرزمینی، خاک و هوا را آلوده می‌کنند. از سوی دیگر برخی زباله‌ها، از صدها تا میلیون‌ها سال طول می‌کشد که تجزیه شوند و در این مدت روی خاک باقی می‌مانند.
مصرف‌گرایی بشر از یک سو، افزایش جمعیت از سوی دیگر و عدم توجه به مشکلاتی که زباله‌های ایجاد می‌کنند، آینده زباله‌ها را خطرناک‌تر می‌کند. هر روز از تهران بیش از 6 هزار تن زباله به زباله‌دانی می‌رود. جایی به نام آرادکوه که سال 1343 برای دفع زباله‌های یک شهر 5 میلیون نفری ساخته شده و حالا باید پاسخگوی شهری باشد که بسیار بیشتر از برنامه‌ریزی‌ها، جمعیت دارد.
حالا که وضعیت زباله‌ها تا این حد شکننده و مشکل‌زا شده باید چه کنیم؟ ما به‌عنوان والدین، معلم و شهروند چه کاری از دست‌مان برمی‌آید؟ در مدرسه رهیار یک راه ساده اما بسیار اثرگذار را انتخاب کردیم، تفکیک زباله در دبستان رهیار
تفکیک، راهی برای بهبود
در مدرسه رهیار مسیری ساده را انتخاب کردیم و آن تفکیک زباله از مبدا بود. کاری که بسیار ساده است و نیاز به تجهیزات گران یا عجیب ندارد. پس ما سه سطل زباله مجزا را در اختیار بچه‌ها قرار دادیم. یکی برای کاغذ و مقوا، یکی برای زباله‌های تری که قابل بازیافت نیستند و آخری هم برای زباله‌های خشکی که نمی‌توان آنها را بازیافت کرد. در ضمن برای هر قسمت مثال‌هایی را هم گذاشتیم تا دانش‌آموزان موقع استفاده از سطل‌ها دچار شک نشوند.
در کنار سطل‌های این هشدار را نیز اضافه کردیم که تا جای ممکن از کاغذ و مقوا استفاده کنید و قبل از به سطل انداختن آن، مطمئن شوید که واقعا قابل استفاده مجدد نیستند. با این کار کودکان را نسبت به کارهای خود مسئول کردیم تا با هوشیاری بیشتری از منابعی که در اختیارشان است استفاده کنند.
چه نتایجی گرفتیم؟
تفکیک زباله در دبستان رهیار کار ساده‌ای است اما اثری که دارد غیرقابل انکار به‌نظر می‌رسد. با جدا کردن زباله‌های قابل بازیافت، از منابع مهم مثل پلاستیک و کاغذ، چند بار استفاده می‌کنیم. در نتیجه منابع اولیه کمتری استفاده می‌شود و ضمنا بار زباله‌ی کمتری روانه زباله‌دان‌ها خواهد شد.
از سوی دیگر، هزینه‌های بازیافت به مراتب کمتر از تولید مجدد است و در نتیجه کالاهای ارزان باکیفیت را خواهیم داشت. با قرار دادن چند سلط زباله اضافی، دانش‌آموزان ما یاد گرفتند که توجه به آینده و طبیعت انقدرها هم دشوار نیست. بلکه قدم‌های کوچک می‌توانند تغییرات بزرگی را ایجاد کنند.
شما چه فکر می‌کنید؟
بی‌شک راهکارها و ایده‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند در عین سادگی، اثرگذار و مثبت باشند. حمایت از کاشتن یک درخت در بیابان‌های دوردست، خاموش کردن یک چراغ،حمایت از یک گونه نادر شدن یا مراقبت از یک گلدان، شاید کوچک به‌نظر برسد اما اثر بزرگی خواهد داشت. مهم است که از کودکی، برای ساختن نسل آینده وقت بگذاریم و آنها را تشویق کنیم نسبت به محیط اطراف، موضوعات زیست‌محیطی و اثراتی که در آن دارند حساس باشند. ما فکر می‌کنیم این حساسیت‌ها می‌تواند نسلی را بسازد که آینده‌ای باشکوه را رقم می‌زنند و می‌توانند یادگارهای نیکی را بر جهان باقی بگذارند.
شما فکر می‌کنید چه راهکارهای دیگری برای این امر وجود دارد؟ ما چگونه می‌توانیم کودکان‌مان را با آموزش‌های ساده اما اثرگذار پرورش دهیم؟ خوشحال می‌شویم نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
