پیش‌دبستانی واحدی مهم است اما باید دانش‌هایی درباره آن داشته باشید. اگر کودک شما به‌خاطر ماه تولد از برخی همکلاسی‌هایش کوچکتر یا بزرگتر است، خوب است نکاتی را درباره یادگیری او و چالش‌هایی که با آن روبروست بدانید. این مطلب از مجله معتبر The conversation ترجمه شده و محصول سال 2024 است.
چرا پیش‌دبستانی مهم است؟
تجربیات و آموزش‌های خوب در پیش‌دبستانی، کودکان را برای موفقیت در مدرسه و بزرگسالی آماده می کند. به طور مثال دانش آموزانی که در کلاس های کوچکتر پیش‌دبستانی هستند احتمال پذیرفته شدن در دانشگاه را به نسبت بچه‌هایی که در کلاس‌های بزرگتر آموزش دیده‌اند را بیشتر دارند. کودکانی که دوران پیش‌دبستانی را با معلمان باتجربه‌تری سپری کرده‌اند مهارت کسب درآمد و کاریابی بهتری تا سن ۲۷ سالگی داشته‌اند.
بهترین سن برای پیش‌دبستانی
یکی از دغدغه‌های والدین در این زمینه سن شروع ثبت‌نام بر اساس نزدیکی آن به تاریخ مجاز ثبت‌نام و انقضای آن است که به طور معمول در ایالات‌متحده، کودکی که تا ۱ سپتامبر همان سال ۵ ساله می‌شود می‌تواند در آن سال به پیش‌دبستانی برود اما اکثر ایالات الزام به شروع ثبت نام را تا سن ۷ یا ۸ سالگی به تعویق می‌اندازند.
شواهد نشان می‌دهد که کودکانی که نسبت به هم دوره‌ای‌های خود در مهد کودک بر اساس تاریخ انقضای ثبت‌نام کوچکتر هستند – ولو چند هفته یا چند ماه – در معرض خطر بیشتری برای عملکرد ضعیف‌تر در مدرسه، تکرار پایه تحصیلی و مهارت‌های اجتماعی-عاطفی ضعیف‌تر قرار می‌گیرند.
رفتار اینگونه دانش آموزان ممکن است از سوی بعضی معلمان به نادرست در رده علائم اختلال کمبود تمرکز / پیش فعالی یا همان ADHD تلقی شود و وادار به مصرف دارو شوند.
کودکان کوچکتر در پیش‌دبستانی
در یک کلاس، کودکان کوچکتر از همکلاسی‌های خود ممکن است عملکرد ضعیف‌تر در زمینه‌های مختلف آموزشی مهارتی و رفتاری از خود بروز دهند و این به این دلیل است که بزرگسالان تمایل دارند بدون در نظر گرفتن فاکتورهای منطقی بچه‌ها را باهم مقایسه کنند. به خصوص که کلاس‌های پیش‌دبستانی بیش از بازی بر روی آموزش آکادمیک تمرکز می‌کند. این تفاوت‌ها به عنوان اثر «نسبی سن» شناخته می‌شود. در نتیجه، برخی از خانواده‌ها تصمیم می‌گیرند تا ورود فرزندشان به مهدکودک را به تأخیر بیندازند، به‌ویژه آنهایی که می‌توانند این کار را انجام دهند.
من یک روانشناس بالینی هستم که در مورد چگونگی حمایت از کودکان در محیط های مدرسه، به ویژه آنهایی که در معرض خطر چالش‌های رفتاری مانند ADHD هستند، مطالعه می‌کنم.
در اینجا از پنج روشی گفته‌ام که خانواده‌ها می‌توانند با کمک آن ازکودکان پیش‌دبستانی خود حمایت کنند، به ویژه آنهایی که نسبتاً کوچکتر از همکلاسی‌های خود هستند.
۱-فرصت های یادگیری
از آنجا که دانش آموزان نسبتا بزرگتر فرصت بیشتری برای یادگیری مهارت‌های آکادمیک داشته‌اند، برای کمک به کودکان کوچکتر لازم است خانواده‌ها، تجارب و آموزش‌های کمکی همچون گفتگوهای بیشتر و مطالعه مشترک کتاب‌ها را با کودکان خود انجام دهند و بهتر است این اقدامات از سال‌های پیش دبستانی شروع شده و در طول تحصیل ادامه یابد.
2- مثبت اندیش باشید
والدین و مربیان می‌توانند تا حد امکان بر تشویق و تمجید از عملکرد مثبت کودکان نسبتا کوچکتر در کلاس متمرکز شوند. اگر بازخورد منفی بیشتر باشد – مانند کلماتی که به کودکان نسبتاً کوچکتر همیشه گفته می‌شود «عجله کن»، «توجه کن»، «این کار را به روش درست انجام بده» و یا بکار بردن کلمات دستوری مانند «نه» ، نکن» یا «بایست» – ممکن است در نهایت باعث دلسردی و ناامیدی آنها شوند و دست از یادگیری و پیشرفت بردارند. راه حل خوب برای این مسئله این است که مربیان و والدین بر روی همه کارهایی که کودک درست انجام می‌دهد، به جای اشتباهات او تمرکز کنند و برای هر اصلاح یا تغییر مسیر حداقل سه جمله تاکیدی مثبت را همچون عالی کار کردی!”
- واقعاً آفرین! موفق شدی به این مسئله پاسخ دهی.
- دیدم که چطور با دقت و حوصله به این تکلیف رسیدگی کردی. عالی است!
داشته باشند.
3- هدف گذاری‌های مناسب
والدین کودکان نسبتاً کوچکتر می‌توانند در ابتدای سال تحصیلی با معلم کودک خود جلسه‌ای داشته باشند تا در مورد اهداف فردی کودک خود بحث و تبادل نظر کنند. در این جلسه نقاط قوت و مهارت‌های کنونی و استعدادهای کودک را بررسی وهمچنین زمینه‌های نیازمند رشد کودک را شناسایی بنمایند. بزرگسالان می‌توانند اهداف معقول و قابل دستیابی را برای کودک در هر هفته یا ماه تعیین کنند. این امر می‌تواند از مقایسه‌های نسبی که ممکن است مانع پیشرفت فردی شود، جلوگیری کند.
۴- پیگیری پیشرفت
بعداز تعیین اهداف در آغاز سال، لازم است که والدین و معلمین در هماهنگی باهم پیشرفت‌های تحصیلی و رفتاری کودک را روزانه یا هفتگی پیگیری نمایند. آنها به کمک هم بهترین دستاورد را ارائه می‌دهند. نباید برای اینگونه ارزیابی‌ها تا پایان سال منتظر بود چرا که فرصت برای جبران از دست می‌رود.
مراجعه‌های مکرر فرصت‌هایی برای پاداش و تشویق کودک و درنهایت موفقیت بیشتر او فراهم می‌آورد.
۵-دیدگاه کلی داشته باشیم
دانستن این نکته برای معلمین و والدین حائز اهمیت است که دوران پیش دبستان تنها یک سال از تقریبا دو دهه آموزشی برای کودکان در مسیر ورود به دانشگاه است. به مرور که کودکان بزرگتر می‌شوند و تفاوت‌های سنی در عرصه‌ی تحصیلی اهمیت خود را از دست می‌هد.
سخن آخر
در این مقاله از وبلاگ مجتمع آموزشی رهیار به مبحث مهم اختلاف سنی در سنین پیش‌دبستانی پرداختیم. اگر شما کودکی دارید که باید امسال یا به‌زودی وارد پیش‌دبستانی شود، خوب است که او را به مجتمع یا مدرسه‌ای با برنامه‌های کامل، اشراف بهسن کودک و دارای روانشناس‌های مستقر ببرید. با این روش می‌توانید به کودک کمک کنید دانش و اطلاعات خود را مطابق با سنش فرا بگیرد و از آن درجهت ساخت پایه‌های آموزشی بعدی، بهره‌مند شود.
