والدگری راهبرانه چیست؟
مسیری که در این کارگاه 18 ساعته همراه یکدیگر میپیماییم، به دو بخش کلی تقسیم میشود. در بخش نخست کارگاه، با مفاهیم کلیدی نظریۀ انتخاب آشنا خواهید شد و دربارۀ مصادیق و کاربست آنها در زندگی روزمره گفتوگو خواهیم کرد.
بخش نخست شامل مباحث عمومی نظریۀ انتخاب میشود و متمرکز بر والدگری نیست اما در بخش دوم، بر کاربست نظریۀ انتخاب در والدگری تمرکز خواهیم کرد. در بخش دوم، همراه یکدیگر نقلقولهای مشهور ویلیام گلسر (بنیانگذار نظریۀ انتخاب و واقعیتدرمانی) دربارۀ والدگری و رابطۀ والد و کودک را مرور خواهیم کرد و تلاش میکنیم مصادیق آن را در والدگری روزمرۀ شرکتکنندگان بیابیم و ارزیابی کنیم که صورتبندیهای نظریۀ انتخاب تا چه اندازه کارآمد و اجراپذیر هستند.
ساختار کلی هر جلسۀ شش ساعته از کارگاه نیز شامل بخشهای متنوعی همچون «ارائه»، «کار فردی»، «کار گروهی»، «گفتوگو» و «پرسشوپاسخ» میشود. در جریان هر جلسه، تلاش میکنیم صرفاً به طرح مفاهیم نظری اکتفا نکنیم و نقادانه کاربست این مفاهیم را در زندگی روزمره نیز بررسی کنیم.
نشست نخست کارگاه آموزشی والدگری راهبرانه
در نخستین جلسه از کارگاه «والدگری راهبرانه» پس از معرفی راهبر و ارائۀ توضیحات آغازین دوره، فعالیتی با عنوان «کسی رو پیدا کن که…» اجرا شد تا والدین حاضر در کارگاه با یکدیگر بیشتر آشنا شوند. پس از آن، داستان تولد و توسعۀ واقعیتدرمانی و نظریۀ انتخاب روایت شد تا با سیر تاریخی شکلگیری این نظریه آشنا شویم.
در ادامه، با مفاهیم «واقعیتپذیری» و «مسئولیتپذیری» در نظریۀ انتخاب و اهمیت آنها آشنا شدیم، پنج نیاز اساسی را شناختیم و از ظرف/شدت نیازها آگاه شدیم. سپس، دربارۀ مفهوم «رفتار کلی» و تأثیر آن بر شکلگیری استعارۀ «ماشین رفتار» آموختیم و با اجزای مختلف ماشین رفتار آشنا شدیم. در پایان، پس از شناخت مفهوم «دنیای مطلوب یا کیفی» در نظریۀ انتخاب، تلاش کردیم در قالب فعالیتی گروهی، دریابیم که چه تصاویر مشترکی در دنیای مطلوب ما و فرزندانمان وجود دارد.
دومین جلسهٔ کارگاه والدگری راهبرانه
در آغاز به بازخوردهایی که والدین مجتمع آموزشی پسرانه رهیار پس از جلسۀ گذشته به مدیر پایه داده بودند، پاسخ داده شد. سپس، والدین تلاش کردند در قالب دو فعالیت جداگانه نیمرخ نیازهای خودشان و فرزندانشان را استخراج کنند تا با چینش و شدت نیازهای خود بیشتر آشنا شوند. در ادامه، حدود چهار ساعت باقیمانده از این جلسه را به «مطالعۀ موردی» اختصاص دادیم.
در این بخش، والدین مسائل واقعی که با فرزندان خود داشتند را مطرح کردند تا ببینیم از منظر نظریۀ انتخاب چگونه میتوان صورتبندیشان کرد و پاسخهایی به آنها داد. از آنجایی که در جلسۀ نخست، حجم مطالب نظری بیشتر بود و فرصت نشد به مطالعۀ موردی بپردازیم، در این جلسه زمان بیشتری به این امر اختصاص یافت تا والدین کاربست نظریۀ انتخاب را در عمل و در مواجهه با مسائل واقعی خود ببینند.