اردو رصد مدرسه رهیار از جذاب‌ترین برنامه‌های ماست. انتخاب اردوهای مناسب، از نکات مهمی است که در رهیار به آن بسیار اهمیت می‌دهیم. چراکه این اردوها نه فقط برای تفریح و گشت‌و‌گذار، بلکه فرصتی برای آموختن، یادگیری، رشد و پرورش خلاقیت هستند. از سوی دیگر اردوها به دانش‌آموزان کمک می‌کند با توانایی‌ها و ابعاد دیگری از خود آشنا شوند و بتوانند تجربه‌هایی از به‌عهده گرفتن وظایف را نیز داشته باشند. در این مقاله از وبلاگ رهیار برای‌تان از شبی گفته‌ایم که همراه با دانش‌آموزان دبیرستان دوره اول رهیار مهمان آسمان بودیم و در برنامه رصدی، موضوعات بسیاری را درباره آسمان شب آموختیم.
چرا رصد؟
اردوی رصدی از برنامه‌های خاصی است که در دل آن دانش‌های مهمی نهفته است. نخست آنکه، نجوم، از کهن‌ترین دانش‌های بشری است. از انسان‌های اولیه، تا این زمان که میخواهیم خانه‌هایی روی مریخ بسازیم، نگاه‌مان به آسمان بوده و هست.
در بسیاری از کشورهای پیشرفته، آموزش نجوم از کودکی آغاز می‌شود. چراکه این علم می‌تواند نگاه ما را به جهان هستی تغییر بدهد و کاری کند که دنیا را با دیدی بهتری ببینیم.
از سوی دیگر، رصد آسمان شب، از گذشته‌های دور برای جهت‌یابی و شناخت بهتر طبیعت کاربرد داشته و می‌تواند در مواقع اضطراری، مسیرهای تاریک را برای‌مان روشن کند.
از تمام این‌ها که بگذریم، آسمان و اجرامش، رازی به گستردگی گیتی هستند. دانشمندان از قدیم تا حالا، پرده‌هایی از این راز را کنار زده‌اند. اما هنوز هم داستان‌های پنهان بسیاری در میان این جهان پهناور است که عالمان دیگری را صدا می‌زند. شاید آن دانشمندی که قرار است جهان را تغییر دهد، روزهای کودکی و نوجوانی‌اش را در رهیار می‌گذراند. به‌همین دلیل اردو رصد مدرسه رهیار برای ما بسیار مهم است.
کجا رفیتم؟
برای رصد آسمان شب، ما به آسمانی پاک و دور از آلودگی نوری و آلاینده‌ها نیاز داریم. درواقع آسمانی که با فاصله از شهرهای بزرگ است و منابع تولید غبار و دود نیز به آن راهی ندارند، از بهترین انتخاب‌هاست. معمولا برای رصد، کویرها و روستاهای حاشیه کویر، پرطرفدارند و می‌توان در آنها تجربه‌هایی منحصربه‌فرد را به‌دست آورد.
ما هم برای برنامه رصدی رهیار به سمت یک روستای کویری در کاشان رفتیم. نام مقصد ما روستای کاغذی بود. این روستا در آران و بیدگل است و کمتر از 2 هزار نفر در آن زندگی می‌کنند.
روستای کاغذی در 2 کیلومتری کویر معروف ابوزیدآباد نیز هست. به‌همین دلیل علاوه بر آسمان عالی برای رصد، جاذبه‌های دیگری هم برای علاقه‌مندان دارند. پس در اینجا برای اردو رصد مدرسه رهیار اتراق کردیم.
در این اردو چه کردیم؟
اردوی رصدشبانه کاشان با هدف شناخت آسمان، رصد اجرام و کار با تلسکوپ در ادامه برنامه تابستانی (دوره نجوم مقدماتی) طراحی و اجرا شد. رصد ماه و سیاره زهره، یافتن صورت‌های فلکی ماه در آسمان و نیز یافتن ستاره قطبی در کنار همیاری و همکاری تیمی از مهمترین اهداف علمی اردوی رصد شبانه کاشان بود.
این برنامه یک شب کامل بود و 5 نفر از مدرسه رهیار، دانش‌آموزان را همراهی کردند و در این برنامه از کمک‌های دانش‌آموزان‌مان هم کمک گرفتیم. چراکه می‌خواستیم آنها را در شرایط برگزاری یک رویداد مهم قرار دهیم و کاری کنیم که علاوه بر شناخت آسمان شب، توانایی‌ها و لایه‌های پنهان وجودی خود را نیز بشناسند و اردو رصد مدرسه رهیار برای‌شان خاص‌تر باشد.
چه نتایجی گرفتیم؟
رصد، رویداد و تجربه‌ای است که زندگی شهری ما را از آن دور کرده است. دیگر دیدن کهکشان راه شیری، سیارات، عبور شهاب‌ها و تولد ستاره‌ها، به‌سادگی گذشته نیست و نمی‌توان هر زمان، به آن دست پیدا کرد. به‌همین دلیل بیشتر مردم، تجربه‌های کمی از دیدن آسمان شب دارند. چه خوب که این تجربه در دوران کودکی و نوجوانی باشد تا بذر علاقه‌مندی به طبیعت آسمان شب و کشف ناشناخته‌ها در قلب و ذهن افراد جای بگیرد.
بی‌شک دیدن آسمان و وسعت آن، انسان‌هایی فروتن، عمیق و طالب دانش تربیت می‌کند که صبورتر، آگاه‌تر و مهربان‌ترند. ما هم امیدواریم برنامه آسمان شب؛ به نوجوانان ما انگیزه بیشتری برای کشف علوم و خواندن دانش‌ها داده باشد.
شما چه فکر می‌کنید؟
آیا تابه‌حال تجربه کشف و دیدن آسمان شب را داشته‌اید؟ اگر پاسخ‌تان مثبت است، خوشحال می‌شویم برای‌مان از این تجربه بگویید. اگر هم تابه‌حال رویدادهای نجومی را ندیده‌اید یا از دریچه تلسکوپ به آسمان نگاه نکرده‌اید، ممنون می‌شویم برای‌مان بگویید که فکر می‌کنید دیدن آسمان شب چگونه رویدادی باشد؟ راستی دوست دارید شما هم در اردو رصد مدرسه رهیار شرکت کنید؟
